همانطور که گروه های اجتماعی را
نباید با طبقات اجتماعی اشتباه گرفت، بین مفهوم طبقۀ اجتماعی و مفهوم جناح طبقاتی
نیز اختلاف اساسی موجود است. جناح های طبقاتی تبلوری است از تقسیم بندی های درون
یک طبقه. یک جناح طبقاتی بخشی از یک طبقه را تشکیل میدهد. برای مثال، طبقۀ
بورژوازی کلاسیک به چندین جناح تفکیک می گردد: جناج بورژوازی صنعتی، جناح بورژوازی
تجاری و جناح بورژوازی مالی. در اینجا، مسالۀ اساسی اینست که بر مبنای چه معیار
علمی میتوان جناح بندی های درون یک طبقه را تشخیص و تمیز داد. در
"سرمایه"، مارکس از مفهوم مجرد "ارزش اضافی" به مفاهیم مشخص
"سود کارخانه"، "سود تجاری" و "بهره" میرسد و نشان
میدهد که ارزش اضافی در مرحلۀ تحلیل مشخص از عملکرد سرمایه به شکل سود کار خانه،
سود تجاری و بهره تجلی می یابد. بنابرین جناح بندی های درون بورژوازی را باید طبق
اشکالی که تحت آن ارزش اضافی به طور مشخص تظاهر می یابد، تعیین کرد. بدین ترتیب از
سود کارخانه، به تشخیص و تعریف بورژوازی صنعتی، از سود تجاری به بورژوازی تجاری و
از بهرۀ پولی به بورژوازی مالی می رسیم.
در مورد طبقۀ کارگر نیز،
"اریستوکراسی کارگری" یک جناح طبقۀ کارگر را تشکیل میدهد.
در درون طبقۀ حاکم جوامع تحت
تسلط امپریالیسم نیز، جناح بندی های طبقاتی مختلفی موجود است که عموماً هر کدام از
جناح ها به یکی از قدرت های امپریالیستی وابسته است.
*****
بر گرفته از کتاب مبانی
و مفاهیم مارکسیسم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر