بازتایپ توسط: لاله
ارزش اضافی، هم به طور مطلق و هم
از نظر نسبی، میزان و اندازۀ معینی دارد. کمیت مطلق ارزش اضافی مقدار ارزش اضافی،
نامیده می شود. این مقدار ارزش اضافی به درجۀ شدت و ضعف استثمار و تعداد کارگرانی
که استثمار می گردند، بستگی دارد. مقدار نسبی ارزش اضافی به وسیلۀ نرخ ارزش اضافی
یا درجۀ استثمار بیان می گردد.
با تقسیم سرمایه به دو جزء ثابت و
متغیر، نه تنها طبیعت استثمار سرمایه داری آشکار می گردد، بلکه روش تعیین درجۀ
استثمار را نیز میتوان نشان داد.
سرمایۀ ثابت (c) ارزش اضافی تولید نمی کند
بنابرین هنگام تعیین نرخ ارزش اضافی نباید آن را به حساب آورد. سرمایۀ متغیر (v) تولید ارزش اضافی می کند و به
این دلیل برای تعیین مقدار نسبی ارزش اضافی باید آن را نسبت به سرمایۀ متغیر
سنجیده و تعیین نمود. با این عمل، ما نرخ ارزش اضافی را که نمایشگر کامل و دقیق
درجۀ استثمار نیروی کار است، به دست خواهیم آورد. اگر نرخ ارزش اضافی را با ( َs) و ارزش اضافی را با (s) نشان دهیم، رابطه زیر را خواهیم
داشت:
s
=------ x %100 َs
v
رابطۀ بالا را تشریح می کنیم. فرض
کنید سرمایه داری مبالغ زیر را (بر حسب دالر) به تولید کالا اختصاص میدهد:
100000c + 20000v = 120000
سرمایه دار مزبور کالا هائی را که
بوسیلۀ کارگران تولید شده است به مبلغ 140000 دالر به فروش می رساند. معنی این امر
آنست که 20000 دالر ارزش اضافی دریافت می کند.
آیا در این مورد، نرخ ارزش اضافی
چقدر است؟
s 20000
=------ x %100
= ------------- x %100 = %100 َs
v 20000
مثال بالا نشان میدهد که در این
مورد کار کارگر به دو قسمت مساوی کار لازم و کار اضافی تقسیم شده است، یعنی نصف
ساعات روزانۀ کار را کارگر برای خود و نصف دیگر را بدون هیچ مزدی برای سرمایه دار،
کار می کند. هرچه نسبت کار اضافی به کار لازم بیشتر باشد، نسبت استثمار بیشتر است.
همگام با توسعه و تکامل سرمایه داری، نرخ ارزش اضافی بیشتر می گردد.
ادامه دارد...
*****
بر
گرفته از کتاب علم اقتصاد، نوشته ای: پ نیکی تین
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر